MAG ALLES WAT KAN?

Samen bezinnen op onvruchtbaarheid.

Op zaterdag 11 november 2023 heeft Astrid Bokhorst van de NPV een inleiding gehouden op bovengenoemd thema. Dit verslag is een korte samenvatting van deze lezing.

Nederlandse Patiënten Vereniging
Astrid is werkzaam bij de Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) en werkt op de afdeling waar ze toerusting bieden vanaf het prille begin tot het late einde van een mensenleven. Hoe kom je tot verantwoorde keuzes die wel Bijbels zijn, omdat er in de Bijbel geen pasklaar antwoord te vinden is. De NPV wil vooral uitdragen dat het leven een wonder is vanaf de bevruchting. Vanaf dat moment is het leven beschermwaardig. Dat bepaald ook hoe we kijken naar technieken rondom onvruchtbaarheid. Als men andere grenzen hanteert over het begin van het leven, heeft dat ook verschillende consequenties voor de beschermwaardigheid van het leven. Ook de Bijbel spreekt hierover in bijv. Job 10:8, 11-12 en Psalm 139:13,15-16. De start van het leven ligt in Gods handen, zelfs als het nog maar een klompje cellen is.

Bijbelse noties
Bij de schepping van de mens sprak de Heere dat het ‘zeer goed’ was. Na Genesis 3 wordt de vruchtbaarheid en de man-vrouw verhoudingen het hardst getroffen door de zondeval. Kan veel pijn geven als de gebrokenheid zo zichtbaar is in ons leven: de Heere opent en sluit de baarmoeder (Saraï en Hanna) of kinderen als zegen van de Heere (ps 127:3-5). Wat betekent het als er zoveel kan qua techniek? Welke keuzes maak je in een wereld waarin gesproken wordt over ‘kinderen maken’? Vanuit het verlangen naar een kind is een goede doordenking vooraf nodig. Juist in deze tijd van een vertechniseerde gezondheidszorg en ‘maakbaarheid’ van het leven is waakzaamheid geboden. Daarom bezinning vanuit Bijbelse lijnen nodig.

Vruchtbaarheid
Hulp zoeken bij alsnog zwanger worden bestaat uit 3 fasen:
- fase 1: zorg dragen voor eigen vruchtbaarheid, die zodanig herkennen dat de vruchtbaarheid optimaal gebruikt kan worden
- fase 2: kijken naar evt. herstel van de eigen vruchtbaarheid
- fase 3: gebruikmaken van vruchtbaarheidstechnieken

Fase 1
Bij fase 1 zijn er nog geen Bijbelse vragen of dilemma’s. Het gaat dan over leefstijl aanpassen, cursussen volgen van FertilityCare/Sensiplan of het herkennen van vruchtbare dagen via diverse apps.

Fase 2
Bij fase 2 kan er voor sommigen al spanning/ aarzelingen zijn om de eigen vruchtbaarheid te herstellen. Mag je iets doen aan een medische ‘manco’? Is dat dan niet vooruit grijpen op een zegen die de Heere niet geeft? Bij andere medische problemen is ook soms een operatie mogelijk.

Fase 3
Hoe nu verder als zwangerschap uitblijft? Hoe ver ga je dan? De NPV hanteert een aantal ‘harde’ grenzen. Binnen die grenzen moet een ieder in zijn eigen gemoed overtuigd zijn. Buiten die grenzen neemt de NPV geen standpunt in, geeft alleen advies of uitleg.

Vruchtbaarheidstechnieken
IUI: kunstmatige bevruchting waarbij zaad van de man op een geschikt moment in de baarmoeder van de vrouw wordt ingebracht.
IVF: bevruchting wordt verplaatst naar het laboratorium: meerdere eicellen worden met zaadcellen in een petrischaaltje samengebracht om te kijken of er embryo’s ontstaan, die daarna geplaatst worden in de baarmoeder.
ICSI: Vindt ook plaats in het laboratorium en is een technische stap verder dan IVF. Eén specifieke zaadcel wordt ingespoten in één specifieke eicel in de hoop dat er een bevruchting plaatsvindt.
MESA/PESA/TESE: langs operatieve weg bij de man zaadcellen verkrijgen.
Donorcellen: kunnen eicellen of zaadcellen zijn.
Draagmoederschap: hier zal Astrid verder niet op in gaan, omdat dit buiten de Bijbelse orde ligt.

Grenzen stellen
Welke denklijnen pas je toe op bovenstaande technieken? Ook hierin maakt iedereen weer zijn eigen keuzes.
- De scheppingsorde als norm. Dan wijs je alles af wat niet binnen de gemeenschap tussen man en vrouw past. Dan wordt het al heel vroeg duidelijk dat er bij verminderde vruchtbaarheid/onvruchtbaarheid geen medisch ingrijpen meer komt.
- De bevruchting mag buiten het lichaam van de vrouw plaatsvinden. Als de bevruchting uitsluitend binnen het lichaam mag plaatsvinden is alleen IUI mogelijk. Als de bevruchting wel buiten het lichaam mag plaatsvinden kun je nadenken over IVF en/ of ICSI. Wel nadenken over het verplaatsen naar een laboratorium.
- Gebruikmaken van donorcellen. NPV trekt hier een duidelijke grens. Bij het gebruik van donorcellen komt er een ‘derde persoon’ je huwelijk binnen. Het is niet Bijbels dat het kind niet van beide ouders is d.m.v. donorcellen.
- De betekenis ‘beschermwaardigheid van het levensbegin’. IUI is dan mogelijk omdat er geen leven verloren gaat. Bij IVF/ICSI loop je dat risico wel. Als je geen grenzen stelt bij IVF worden de overige embryo’s ingevroren voor volgende pogingen of soms vernietigd. Hoe natuurlijk is het om pas ontstaan leven in te vriezen om later tot ontwikkeling te laten komen? Als je IVF overweegt, zorg dan dat je geen overtollige embryo’s hebt. Wat te doen als er omstandigheden ontstaan en er nog embryo’s in de vriezer zitten? Als christen duidelijk zijn bij grenzen stellen tijdens zo’n traject. Mogelijkheid is nog om stimulatie bij de vrouw te doen om zoveel mogelijk eicellen te krijgen en die onbevrucht in te vriezen (IVF met voorwaarde). Kans bestaat ook dat artsen bepalen hoeveel er teruggeplaatst worden, omdat er bijv. één slecht ontwikkelde embryo bij zit. Opnieuw een dilemma waar je voor komt te staan. Iedereen kan tegenwoordig gebruikmaken van IVF ongeacht hoe je relatie eruit ziet.

Mag alles wat kan? Niet als je de Bijbel serieus neemt. Niet als je de bevruchting als begin het leven ziet. Niet als je kiest voor het leven. Een vruchtbaar leven leiden gaat over meer dingen gaat dan het krijgen van kinderen. Sommige echtparen kiezen na een vruchtbaarheidstraject voor pleegzorg.

 

Het is mogelijk om een opname van deze lezing te bestellen via onderstaand bestel formulier.

Via het onderstaande formulier kunt u de lezing opvragen.

Naam: *

E-mail adres:*

Titel lezing*

Opmerking:

VerzendenReset

(Niet van alle lezingen is een opname beschikbaar)